09.03.2017.
Stefan Nemanja II, poznatiji kao Stefan Prvovjenčani, bio je srednjovjekovni srpski vladar (1196—1227) u Srbiji Raškoj. Počeo je da vlada kao veliki župan. Prvovjenčani je i jedan od prvih značajan pisaca originalnih žitija vladara-svetitelja u srpskoj književnosti, a njegov stil postao je uzor za druge pisce. Njagovo najznačajnije djelo je „Žitije Svetog Simeona“ u kome je opisao život i čuda svoga oca.
Stefan Prvovjenčani bio je drugi sin velikog župana Stefana Nemanje I, rodonačelnika dinastije Nemanjića, i Ane. Bio je mlađi brat Vukana Nemanjića, koji je postao knez i upravnik Zete, a stariji je brat Rastka Nemanjića, osnivača autonomne Srpske arhiepiskopije.
Presto je naslijedio na jednom državnom saboru 1196. godine po želji svoga oca, koji se tada zamonašio uzevši ime Simeon, ali presto je naslijeđen mimo prava primogeniture. Nakon smrti oca Simeona, veliki župan Stefan Nemanja II morao je braniti oružjem svoja vladarska prava od starijeg brata – Vukana. Кnez Vukan je mislio da ima više prava na presto i titulu velikog župana, a njega je podržavao i ugarski kralj Emerik. Tako je počeo građanski rat između dvojice braće koji traje od 1202. do 1204. ili 1205.
Ugarska vojska napala je Srbiju 1202. i tako je Vukan zbacio Stefana Nemanju II sa vlasti. Poraženi Stefan Nemanja II je bio privremeno proteran iz Srbije, a podršku je našao u Bugarskoj.
U ljeto 1203. Bugari su porazili Ugarsku i osvojili oblasti od Niša do Braničeva. To je uticalo da i Vukanu oslabi ugled i vlast u Srbiji. Кao štićenik bugarskog vladara Кalojana, Stefan Nemanja II se 1204. ili 1205. mogao vratiti u Srbiju i izmiriti sa Vukanom. Rat među braćom je prestao, a prema sporazumu Stefan Nemanja II ostao je veliki župan i vrhovni vladar države.
Prema preovlađujućem mišljenju istoričara Stefan Nemanja II krunisan je za kralja Srbije 1217. godine. Bio je prvi ovjenčani kralj u porodici Nemanjića i podigao je državu Nemanjića na status kraljevine.
Autor: mr Božidar Došenović
Izdavač: Pošte Srpske a.d. Banjaluka