Motiv: Smuk, šarka, poskok, ribarica Kataloški broj: 755 Zupčanje: 13 3/4 Nominalna vrijednost: 6,80 KM Tiraž: 15 000

Smuk, Eskulapova zmija, bjelica (sada Zamenis longissimus, ranije Elaphe longissima) je neotrovna zmija iz istoimene familije Colubridae. Tijelo smuka je vitko i dugo, glava je uska, a zjenice su okrugle. Ova zmija najčešće ima dužinu od 140 do 180 cm. Mužjaci su nešto duži od ženki. Gornja strana tijela je jednobojno sivkasta do tamnosiva, sivkasto-zelenkasta ili smeđkasta. Donja strana tijela je bjeličasta. Zadnje nadusne i sljepoočne ljuske na glavi su takođe svjetlije obojene. Smuk je bio poznat i Starim Grcima, pa je tako postao sastavni dio simbola medicine, odnosno štapa grčkog boga medicine i liječenja, Asklepija (lat. Eskulap), po kome je i smuk dobio naziv Eskulapova zmija. Šarka (lat. Vipera berus) je zmija otrovnica iz roda Vipera, vrlo rasprostranjena u svijetu. Otrov ubrizgava ujedom, kroz žlijeb otrovnog zuba. Otrov sporo djeluje i nije naročito snažan, ali može da usmrti i čovjeka. Šarka je zdepasta i spora, veoma kratkog repa, ovalne i pljosnate glave, koja se jasno odvaja od trupa. Mužjaci, koji su manji od ženki, imaju sivu boju, dok su ženke crvenkasto-smeđe. Jedinke oba pola duž leđa imaju tamnu, vijugavu prugu sa tamnim mrljama po bokovima. Trbuh je od sive do crne boje posut bijelim tačkama, a donja strana repa od žute do crvene boje. U poređenju sa svojim većim srodnicima, šarka je rijetko prijetnja za čovjeka, ali je za male životinje trenutno smrtonosna. Šarka se hrani gušterima, žabama, malim sisarima, ponekad sljepićima i mladim pticama kao i ptičijim jajima. Ribarica ili riječna zmija (lat. Natrix tessellata) je vrsta neotrovne zmije iz porodice smukova (Colubridae). Za razliku od bjelouške kojoj je srodna, nema mrlje u zadnjem dijelu glave. Glava joj je inače trouglasta i izdužena. Gornja strana tijela joj je svijetlomrka ili maslinastozelena sa tamnim kvadratastim šarama. Dostiže veličinu do jednog metra. Živi najčešće u tekućim vodama sa brzim tokom. Tu i pronalazi hranu – sitne ribe. Rasprostranjena je u srednjoj Evropi i Balkanskom poluostrvu. Evropski poskok (lat. Vipera ammodytes) je vrsta zmije iz porodice ljutica. Prosječna dužina poskoka je 50—70 cm. Izražen je polni dimorfizam koji se odlikuje u veličini jedinke. Jedinstvena karakteristika poskoka, po kojoj je lako prepoznatljiv, je „rog“ na prednjem dijelu glave, izgrađen od 9—12 pločica organizovanih u 2 (ili 4) reda. Evropski poskok je naša najotrovnija zmija. Otrov sadrži supstance koje izazivaju nekrozu tkiva i uništavaju krvne pločice trombocite usljed čega može doći do krvarenja u unutrašnjim organima. Autor: Nebojša Đumić Saradnja: Tatjana Borenović, dipl. biolog Izdavač: Pošte Srpske a.d. Banjaluka